ธรรมบรรยาย การแสดงปาฐกถาธรรม
ของ
พระเดชพระคุณพระราชสุทธิญาณมงคล
ณ สถานพินิจ คุ้มครองเด็กเยาวชนและครอบครัว
ศาลเยาวชนและครอบครัว จังหวัดราชบุรี
วันจันทร์ที่ ๒๒ มิถุนายน ๒๕๔๑
เวลา ๑๓.๓๐-๑๕.๓๐ น.

เป็นธรรมะที่บรรยายโดยพระเทพสิงหบุราจารย์ (หลวงพ่อจรัญ ฐิตธมฺโม) ในโอกาสต่างๆ ที่ผ่านมาในอดีต
———————————————————————

ขอเจริญพรท่านประธานในพิธีในวันนี้ คือ ท่านชนินทร์ ใช้ปัญญา ผู้พิพากษาหัวหน้าศาลเยาวชนและครอบครัวจังหวัดราชบุรี เป็นในประธานพิธี ขอเจริญพรท่านทั้งหลาย อาตมารู้สึกดีใจและซึ้งใจได้มีโอกาสได้มาในสถานที่แรกรับและสถานฝึกอบรมเด็กและเยาวชน จังหวัดราชบุรี ในวันนี้ นับว่าดีใจด้วยความสุดซึ้ง ได้มาพบพี่น้องของเราทุกคน ญาติธรรม ญาติในพระศาสนาทุกคน ก่อนอื่นที่อาตมาจะมาที่ศาลเยาวชนในวันนี้ ก็เหตุผลมาจาก นาวาเอก นายแพทย์ ปิโยรส ปรียานนท์ รน. ประธานมูลนิธิดวงแก้ว และคุณชะวรลัทธิ์ ชินธรรมมิตร ผู้พิพากษาสมทบศาลเยาวชนและครอบครัว จังหวัดราชบุรี พร้อมใจกันอาราธนาอาตมาภาพมาชี้แจงแสดงบรรยายในวันนี้นั้น พร้อมกับท่านหัวหน้าศาลชนินทร์ ใช้ปัญญา ผู้อนุมัติ อนุญาตให้มีการมาชี้แจงแสดงบรรยายได้ ขออนุโมทนากับท่านหัวหน้าศาล ที่ได้อนุญาตให้อาตมาได้เข้ามาในสถานที่นี้ อาตมาดีใจกับประธานมูลนิธิดวงแก้วได้ร่วมอนุโมทนากับท่านด้วย ตลอดทั้งท่านผู้พิพากษาสมทบที่ได้กล่าวขออาราธนา คุณชะวรลัทธิ์ ชินธรรมมิตร อาตมาตัดงานมา ท่านมีความประสงค์ดีมาก ขออาราธนาพระเดชพระคุณมาสถานที่นี้เพื่อชี้แจงแสดงบรรยายโปรดลูกหลานชาติไทย ผู้เป็นเยาวชนที่เป็นกำลังของชาติในอนาคตวันข้างหน้าต่อไป ให้เขาได้เป็นลูกที่ดีของบิดามารดา เป็นศิษย์ที่ดีของครูบาอาจารย์ เขาเหล่านั้นโตขึ้นขยายเขตจะได้เป็นพลเมืองที่ดีของชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ต่อไป

ขอเจริญพรท่านผู้เป็นบิดามารดา หรือผู้ปกครองทั้งหลาย และผู้มีส่วนร่วมในขณะนี้ ขอเจริญพรว่าอาตมามายาก งานที่วัดเต็ม ขอฝากไปสอนลูกหลานด้วย อย่าอยู่ว่าง อย่าห่างผู้ใหญ่ จะหลงทางได้ง่าย คนที่หลงทางไปมันห่างผู้ใหญ่ อยู่ว่างเลวร้ายเช่นนี้ จึงไม่สามารถจะสร้างความดีกับเขาได้ อาตมาไม่โทษเด็ก พ่อแม่ไม่ดี ผู้ใหญ่ไม่ดึง ผู้น้อยไม่ดัน ผู้ใหญ่ต้องดึง ผู้น้อยต้องดัน คนเสมอกันจะทำได้อย่างไร ผู้ใหญ่ต้องดึง ผู้น้อยต้องดัน คนเสมอกันจะได้อุปถัมภ์ ชีวิตนี้จะแล้งแค้นจะไม่มีแปลนและแผนผัง จะไม่เกิดประโยชน์โสตถิผลแต่ประการใด ขอฝากท่านทั้งหลายผู้ที่มีส่วนเกี่ยวข้อง ถ้ามีลูกมีหลานอย่าให้อยู่ว่าง อย่าให้ห่างผู้ใหญ่ จะหลงทางได้ง่าย โดยเสียใจต่อภายหลัง จะแก้ไขไม่ได้ ตรงนี้น่าคิด ชีวิตของผู้มีแบบแปลนและแผนผังต้องมีวินัยภายใน ต้องมีวินัยภายนอก นี่แหละจุดมุ่งหมาย เรามาแก้ปลายเหตุเช่นนี้ไม่สมควร แต่ก็ยังดีกว่าไม่แก้ ต้องแก้ตั้งแต่ต้นเหตุ พระบรมโลกเชษฐ์ได้ชี้แจงไว้ชัดเจนมาก แต่เราไม่สนใจกับคำสอนของพระพุทธเจ้าทางพระพุทธศานาแต่ประการใด คนเราจึงเลเพลาดพลาด หละหลวมเหลาะแหละเหลวไหล เอาดีไม่ได้ในสังคมทุกวันนี้ น่าเสียดาย เสียใจกับสังคม
ขอเจริญพรว่า อาตมาไม่ว่างหรอก ได้โปรดว่างกิเลสอย่าเอากิเลสมาใส่ใจท่าน แต่อย่าว่างงาน เพราะคนเราพึ่งการงานกับหน้าที่ ไม่มีการงาน ไม่มีหน้าที่ ไม่รับผิดชอบ จะเป็นคนสมบูรณ์ได้ยาก เพราะฉะนั้นอย่าอยู่ว่างเลย จงพึ่งการงานกับหน้าที่ คนเราไม่รับผิดชอบในการงานกับหน้าที่จึงเป็นเช่นนี้ดังกล่าวมาแล้ว น่าเสียดายมาก อาตมาพอได้ยินผู้พิพากษาศาลสมทบ กับท่านนาวาเอก นายแพทย์ ปิโยรส เปิดเผยวาจาว่าขออาราธนาหลวงพ่อไปได้ไหม ก็ขอเจริญพรคุณหมอว่าไม่ว่าง แต่ก็ต้องตัด ถ้าไม่ตัดงานมาไม่ได้แน่นอน ที่วัดคนเต็มหมด นักศึกษาเทคโนโลยีพระรามหก มาอยู่ที่วัดตั้ง ๓๐๐ คน เมื่อวานนี้ออกไป ๓๐๐ คน เข้ามาอีก ๓๐๐ คน ภาระหน้าที่มันมีมากด้วยกันทุกคน ขอเจริญพรท่านผู้ปกครองทั้งหลาย คนเราต้องมีหน้าที่การงานทำ ไม่มีหน้าที่การงานทำอยู่มาได้อย่างไร เกิดมาได้อย่างไร ไม่มีการรับผิดชอบชีวิตเลย แถมไม่รับผิดชอบในครอบครัวด้วย จะเอาตัวไม่รอด ก่อนที่จะออกไตเติ้ลในวันนี้จะขอท้าวความถึงเจ้าชายสิตทัตถะเจ้าของพระพุทธศาสนาว่าท่านเน้นอะไร ไม่ใช่เน้นว่าไปทำบุญตักบาตรกันนะ ไปสร้างวัด สร้างวา สร้างโบสถ์ สร้างวิหาร ไม่ได้เน้นตรงนี้ ท่านเน้นสร้างคน แก้ปัญหาให้แก่คนมนุษยชาติ ศักยภาพของบุคคล ต้องการตรงนี้จ้ะ ไม่ต้องการให้ไปสร้างวัด สร้างศาลา โรงธรรม ก็ขอเจริญพรว่า สร้างวัด สร้างศาลา มันก็ง่าย แต่สร้างคนมันยากเหลือเกินขอฝากไปคิด ศาลาพังไปหลายหลัง กุฏิพังไปหลายหลังไม่เป็นไร ขอเจริญพร ถ้าคนพังสร้างอะไรก็ไม่ได้ พ.ศ. ๒๓๑๐ กรุงศรีอยุธยาต้องแตกทัพ ไม่มีใครคิดตรงนี้เลยหรือ คนเดี๋ยวนี้พังหมดแล้ว พังไปทั่ว ๗๐ กว่าจังหวัดแล้ว เด็กดีไม่ได้เลยขอเจริญพร อาตมาไม่โทษเด็ก แม่ไม่ดี แม่แบบ แม่แปลนใช้ไม่ได้ แบบแผนผังใช้ไม่ได้ เขาปลูกเรือนต้องมีแบบมีแผนมีผัง มีอนาคตในการที่จะปลูกสร้าง แต่เสียใจด้วย คนเราไม่มีผัง คนเราไม่มีแผน ไม่มีแปลน ไม่มีนโยบาย ไหนเลยจะดีได้เล่า ดีไม่ได้แน่นอน อาตมาดีใจกับท่าน ถึงแม้ไม่สบายก็ต้องมาแน่นอน เพราะว่าผู้พิพากษาสมทบท่านมีความหวังดีมาก อาตมาก็อยากจะมาพูดให้ท่านฟังทั่ว ๆ ไป ว่าเจ้าชายสิทธัตถะเจ้าของพระพุทธศาสนาว่าท่านเน้นตรงไหน ไม่ใช่ถวายสังฆทาน ไม่ได้เน้นไปสร้างวัดสร้างวา เน้นสร้างคน ปลุกคนให้ตื่น เสกคนให้เป็นงาน น่าจะเน้นตรงนี้นะ มีวัดตั้ง ๔ หมื่นกว่าวัด ช่วยกันเน้นตรงนี้ ช่วยกันสร้างคน คนเดี๋ยวนี้แตกกันหมดแล้ว ขอประทานโทษ แตกแยกกันออกไปเป็นสองเสี่ยงสามเสี่ยงจะไปไม่รอดนะ ท่านคิดกันบ้างหรือเปล่า อาตมาร่วมทุนกับท่านหมด เดี๋ยววันนี้อาตมาจะร่วมทำบุญสงเคราะห์เยาวชนที่นี่แหละ มีน้อยจะทำน้อย มีมากจะทำมาก อาตมายิ่งให้ยิ่งได้ หวงอด หมดไม่มา เราไม่หวง เราไม่อด หมดมาเรื่อย ๆ รวย ขอให้พี่น้องเราชาวไทยรวยหน่อยเถอะได้ไหม อย่าพูดว่าจนได้ไหม อย่าพูดว่าจนเงิน จนทอง จนข้าว จนของ จนสติปัญญา จนทั้งวิชาความรู้อีกหรือ ท่านทั้งหลายโปรดตีความคิดให้มันสั้น และให้คิดเข้าหาตัวดังกล่าวแล้ว ก็ขอเจริญพรต่อไปเป็นข้อไตเติ้ล อยากจะเรียนถามท่านในใจว่า พระพุทธเจ้าสอนอะไร ท่านสอนอะไรเราบ้าง ไม่ใช่สอนให้มาทำบุญ สอนให้สร้างวัด น่าจะคิดตีความให้ชัดว่า พระพุทธเจ้าท่านสร้างคน สร้างคนดีมีปัญญา วัตถุก็ตามขึ้นมามากมาย อันนี้น่าคิดพิจารณาให้มาก และท่านทั้งหลายโปรดตีความหมายให้ชัดเจน
ขอเจริญพรต่อไปเพื่อเป็นประโยชน์ต่อประชาชนและประเทศชาติ ในวันนี้อาตมาจะตีความของพระพุทธศาสนาให้ท่านฟัง ท่านอย่าหลงระเริงว่าพระพุทธศาสนาไม่ดี สอนให้คนให้เบลอ สอนคนให้บ้า สอนคนให้ติดยาเสพติด คือพระพุทธศาสนา ไม่ใช่สอนอย่างนั้นนะ ท่านเน้นอะไร เน้นวิชาการเป็นข้อแรก เน้นความดีเป็นข้อสอง มีความรู้คู่กับความดี มีปัญญา ท่านเน้นตรงนี้ น่าจะตีความให้มันชัดไม่ต้องเสียเงินเสียทองมากมายก่ายกอง ไปตีความให้มันแย่ลง อาตมาคิดเสียใจแทนประชาชนชาวไทย พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระองค์เสียพระทัยมาก ท่านมีพระราชดำริกระทั่งที่ทรงประชวรด้วยโรคหทัย พระองค์ทรงขับรถไปจังหวัดสมุทรปราการ ทอดพระเนตรน้ำท่วม กระทั่งตี ๑ ตี ๒ ห่วงใยประชาราษฏรทั้งหลายมากมายเหลือเกิน แต่ราษฏรไม่ห่วงใยพระบรมราชบพิตรสมภารเจ้าบ้างหรือประการใด ออกพระราชดำริมาไม่รู้กี่พันพระราชดำริ ถ้าไม่มีพระองค์เป็นขวัญใจประชาชนแล้ว เราจะอยู่ได้หรือประการใด น่าจะตีความช่วยกันสร้างความดีให้มากที่สุดเท่าที่จะสร้างได้ สมเด็จพระนางเจ้าพระบรมราชินีนาถ ท่านก็ทรงเสด็จทำศิลปาชีพ ย้อนอดีตเรื่องเก่าของโบราณบัณฑิต ทอผ้าไหม ผ้ามัดหมี่ สานกระด้ง ตะแกรงทำอะไรต่าง ๆ ให้เป็นอาชีพการงานของประชาชน พระองค์ทรงห่วงใยประเทศชาติ แต่น่าเสียดายประเทศชาติกลับไปทำลายตัวเอง ไม่รักชาติ ไม่รักศาสนา ไม่รักพระมหากษัตริย์ กลับมาทำลายตัวเองเช่นดังกล่าวแล้ว
ขอไตเติ้ลข้อแรกว่า พระพุทธเจ้าสอนอะไร เน้นตรงไหน ขอให้ท่านทั้งหลายตั้งใจฟัง เพื่อจะได้เป็นประโยชน์ต่อประเทศชาติในส่วนรวมของคนไทย ถ้าจะตีความให้มันแคบ โปรดขยายความให้มันกว้าง ท่านอย่าใจแคบเลย อย่าเห็นความเห็นแค่หัวบันได น่าจะเห็นออกไปให้กว้างขวางออกไปด้วยมนุษยสัมพันธ์ ศักยภาพของมนุษย์ อย่าให้เป็นเศษมนุษย์ บุรุษโคมลอย เดี๋ยวนี้เป็นเศษมนุษย์กันเสียใจด้วย ตีความหมายของพระศาสนาให้เข้ากับยุคใหม่ในปัจจุบันนี้ ย้อนอดีต ย้อนยุคสมัย ให้ท่านฟัง องค์สมเด็จพระสัมมาสัมพุทธเจ้า คือเจ้าชายสิทธัตถะ ทำไมต้องเสด็จบรรพชาด้วย เพื่อต้องการอะไรหรือ ขอให้ท่านทั้งหลายผู้เกี่ยวข้องในศาสนานี้ โปรดตีความตามนี้ไม่เคยพลาด แต่อย่าลืมว่าเน้นตรงข้อหนึ่ง คือเรียนรู้ ดูจำ ทำจริง เจ้าชายสิทธัตถะได้ไปเรียนมาหมดแล้ว ๑๘ ด็อกเตอร์ ๑๘ ศาสตร์ อาจารย์วิศวามิตร ไม่มีที่เรียนอีกแล้วพระองค์เที่ยวแสวงหาที่ต่าง ๆ ทั้งอาจารย์ทิศาปาโมกข์ในสมัยพุทธกาลโน้นไม่มีใครสอน เรียนจบหมดแล้ว หาครูอาจารย์สอนอีกไม่ได้ แต่พระองค์ก็ยังอยู่เฉยไม่ได้ ถึงจะมีความรู้ถึง ๑๘ ศาสตร์ ก็ยังมีปัญหาอยู่อีก ๑๘ ด็อกเตอร์นั้นก็คือ เทคโนโลยี ไม่มีพุทโธโลยี ที่จะแก้ไขปัญหาชีวิตได้ พระองค์จึงต้องเสด็จบรรพชา กระทั้งพระองค์มีเงินมีทองมากมายก่ายกอง มีปราสาทถึง ๓ ฤดูกาล ปราสาทฤดูหนาว ฤดูร้อน ฤดูฝน อยู่ได้อย่างสบายอกสบายใจ เงินทองต้องประสงค์จะใช้จ่ายอะไรก็ได้ แต่เหตุใดเล่า พระองค์ไม่น่าจะหนีจากครอบครัว ออกไปสู่บรรพชา เพราะเหตุใด ท่านทั้งหลายโปรดตีความ ให้พิจารณาด้วยปัญญาเถิด ว่าพระองค์ต้องการไปแสวงหาวิชาแก้ไขปัญหาชีวิต ที่มาให้พวกเราได้แก้ปัญหาชีวิต พวกเรานี้มีแต่ปัญหา สร้างแต่ปัญหาให้ยุ่งยาก พ่อแม่สร้างปัญหาให้กับลูก ลูกสร้างปัญหาให้พ่อแม่เดือดร้อนนานาประการ ในยุคใหม่สมัยนี้ แต่คำสอนของพระพุทธเจ้านี้เด่นชัดมาก ให้แก้ไขปัญหาชีวิต เดินทางไม่พลาดผิด เป็นกฎจราจรของชีวิตในมรรคมรรคา
ท่านทั้งหลายเอ๋ย คนเรายุคใหม่สมัยนี้ขาดการศึกษา ขาดการเรียน ขาดการรู้ ขาดการดู ขาดการเห็น ไม่ยอมเรียนหรือจะรู้ ไม่ยอมดูหรือจะเห็น ไม่ยอมฟังหรือจะได้ยิน ไม่ยอมทำหรือจะเป็น จะลำเค็ญย่ำแย่จนแก่ตายเท่งทึง ไม่เอาเหนือเอาใต้เลยหรือ ขอฝากไว้อย่าให้โง่เกินไป ไม่มีวิชาความรู้ ไร้ความหมาย เกิดเป็นเศษมนุษย์บุรุษโคมลอย เต็มศักยภาพของมนุษย์หรือ แต่ยุคใหม่สมัยนี้ ขอเจริญพรถามในใจเราเกิดมาจากใคร เมื่อพันปีหมื่นปีเราเป็นคนป่านุ่งใบไม้ใช่ไหม บัดนี้วิวัฒนาการจนเจริญรุ่งเรือง มีตึกราม อาคารบ้านเรือน มีเครื่องบิน เพราะอะไร มาจากไหน มาจากลิงแน่นอน จะกลับไปเป็นลิงอีกหรือ เรามาจากลิง จิตนั่นคือลิง แต่เรามายุคใหม่สมัยนี้ มาวิวัฒนาการจนเจริญรุ่งเรืองวัฒนาสถาพรเช่นในปัจจุบัน มีทั้งเครื่องบิน มีทั้งเทคโนโลยี มีทั้งเครื่องเสียง มีทั้งเครื่องทุ่นแรง มีทั้งเครื่องคอมพิวเตอร์ แต่ทำไมจิตจะกลับไปสู่ที่เดิม ไปหาเป็นลิงข้างบ่างชะนี เหลียวล่อกแลก เป็นลิงข้างบ่างชะนีเอาดีไม่ได้เลยเชียวหรือ ท่านทั้งหลายโปรดตีความคิดข้อนี้ ไม่ใช่มาทำบุญ ทอดกฐิน ทอดผ้าป่า แล้วกลายเป็นคนดีได้ไหม ไม่ได้เลยนะ แก้ผิดจุด กินละมุดถูกเมล็ด มีแต่อุปสรรค สร้างแต่ปัญหาตลอดรายการ ทำให้บ้านเมืองเดือดร้อนมาก ท่านที่เคารพที่เป็นบิดามารดาปู่ย่าตายาย โปรดตีความพิจารณาในตัวท่านเอง ท่านมีลูกอยากให้รวยสวยเก่งไหม อยากมีลูกเรียนหนังสือเก่งไหม ต้องการเป็น ด็อกเตอร์ไหม หรือต้องการเป็นขี้เตอร์ไม่เอาเหนือเอาใต้แต่ประการใด ต้องตีความบ้าง น่าเสียดายเวลาอันเป็นประโยชน์ของท่านเหลือเกิน แต่ที่พระพุทธเจ้าของเรานั้น เสด็จออกบรรพชาเพื่อต้องการหาวิชานี้ ใช้เวลาถึง ๖ ปี วิชาแก้ปัญหาชีวิต วิชาดำเนินชีวิตให้เป็นแก่นสาร ทำชีวิตให้มีหลักฐานมีงานทำ จะมีคู่ครองก็ขอให้เป็นทองแผ่นเดียวกัน มีมนุษยสัมพันธ์ในสังคม แต่เราเสียใจเหลือเกินท่านมีแต่สร้างปัญหา พ่อแม่ก็สร้างปัญหาให้กับลูก ปู่กับย่า ตากับยายก็สร้างปัญหามาให้กับพ่อแม่ของเรา เรากลับเป็นลูกที่ไร้สาระ พ่อแม่สร้างความไม่ดีให้กับลูก ทำไม่ถูกให้กับหลาน แถมรักไม่ถูกวิธี ทำความไม่ดีให้ลูกดู ใช่หรือไม่ ตรงนี้น่าเน้น มีแบบมีแผนให้ลูกบ้างไหม ไม่มีเลย ขอเจริญพร พระพุทธเจ้าทรงเหนื่อยยากหาตำราอยู่ถึง ๖ พรรษา เหมือนอย่างเราเรียน ม.๑ ถึง ม.๖ ใช้เวลาถึง ๖ ปี แต่เรามาอบรมกันเล็ก ๆ น้อย ๆ แล้วจะเป็นคนดีได้หรือประการใด ก็คงไม่ได้แน่ ก็ขอให้ตีความเข้ามาในชีวิตของท่านเองทุกคน ท่านอย่าเบี้ยว เอาความจริงมาพูดกันบ้าง อย่าเอาความร้ายหลวมเหลาะแหละ อย่าเอาอารมณ์มาพูดกัน จงเอาความถูกต้อง ความคิดเห็นที่ถูกต้อง คิดให้มันถูกในปัญญา เหลียวซ้ายแลขวาให้มันเห็นด้วยปัญญา รอบรู้ในกองการสังขาร จะได้อ่านตัวออก จะบอกตัวได้ จะได้ใช้ตัวเป็น จะได้เห็นตัวตาย จะได้คลายทิฏฐิ จะได้ดำริชอบ จะได้ประกอบกุศล ได้ผลอนันต์เป็นหลักฐานสำคัญ น่าจะตีความให้มันชัด แก้ว ๙ ประการนี้ แต่เสียใจยุคใหม่สมัยนี้ สร้างแต่ปัญหาเดือดร้อนกันตลอดทั้งประเทศ มีทุกจังหวัด พ่อแม่สร้างปัญหาให้กับลูก พ่อแม่ก็แตกกัน ทะเลาะวิวาทกัน น่าจะเอาคำสอนของพระพุทธเจ้ามาใช้ให้เป็นประโยชน์ในครอบครัวบ้าง สร้างความดีไม่ได้ เสียใจด้วย ท่านเกิดมาแล้ว เดี๋ยวก็ตายจากโลกไปแล้ว สร้างความเดือดร้อนให้กับโลกมนุษย์ แถมสร้างความเดือดร้อนให้กับลูกตลอดจนถึงหลาน แล้วตายไปนรกหมกไหม้ เช่นนี้ดีหรือไม่ประการใด ก็น่าเห็นใจคนที่ดีนั้นสร้างความชั่วไม่ได้หรอก คนที่เลวเป็นตะกั่วจะทำตัวให้เป็นทองคำก็ยาก ธาตุสังกะสี ธาตุตะกั่ว ก็เอาดีไม่ได้ ท่านทั้งหลายมาแก้กันที่ปลายเหตุทั้งนั้น น่าจะแก้ที่ต้นเหตุ ของพ่อแม่ ปู่ย่าตายาย วงศ์ตระกูลของตน นี่เรามาแก้ปลายเหตุ ไม่แก้ก็ไม่ได้ มันจะเสียหายมากกว่านี้ จำเป็นต้องแก้ จึงมีศาลเยาวชนขึ้นมา มีกรมประชาสงเคราะห์ได้ช่วยเหลือประชาชนชาวชาติ ให้อยู่ในจุดมุ่งหมายแห่งความดี ถึงจะแก้ไม่ได้มากแต่ก็ยังดีกว่าไม่แก้ ไม่ทำอะไรเสียเลย เราท่านทั้งหลายคำสอนของพระพุทธเจ้านี้ดีที่สุด แต่เราเอาไปทิ้งกัน กลับไปด่าพระพุทธเจ้าว่าไม่ดี กลายเป็นคนโง่ไป แต่คนฉลาดเดี๋ยวนี้เลวที่สุด ขี้โกงเป็นคนดี ขี้เกียจเป็นคนดี ขี้อิจฉาเป็นคนดี ขี้ริษยาเป็นคนดีหมดแล้ว คนที่ซื่อสัตย์สุจริตเป็นนิจ ขยัน ประหยัดให้มั่นหันหลังให้อบายกลายเป็นคนชั่ว ตรงกันข้ามกับยุคใหม่สมัยนี้จะเป็นหน้าที่การงาน จะเป็นราชการหรือการเมืองเหมือนกันหมดเชียวหรือ ขอฝากไปคิดตีความช่วยตัวเองให้มากที่สุดเท่าที่จะช่วยได้ อย่าไปไทยช่วยไทย ไทยจงช่วยตัวเองให้มากอย่างนี้เป็นต้น มีความหมายไม่ใช่น้อย พระพุทธเจ้าสงสารชาวโลก ต้องการให้ชาวโลกพ้นทุกข์ ท่านเน้นข้อหนึ่ง ก็ขอฝากผู้ปกครองไว้ ผู้เป็นบิดามารดา โปรดมีลูกให้เรียนเป็นด็อกเตอร์ ท่านเน้นวิชาการ ไม่ใช่เน้นหลับหูหลับตา ไปสร้างวัดสร้างวา แล้วคนก็ชั่วลงไป ไม่ใช่เช่นนั้น สร้างวัดคือสร้างตัว อย่ากลัวความดี แต่ความชั่วนี้น่าจะสงวนลิขสิทธิ์ ไม่ควรจะไปเผยแผ่ แต่ความดีควรจะเผยแผ่ไม่ควรจะสงวนลิขสิทธิ์แต่ประการใด ก็ขอฝากท่านไว้ในโอกาสนี้ด้วย ท่านจะเอาอะไรเป็นหลัก ทำอะไรไม่มีหลักก็เสียใจกับท่านด้วย ทำอะไรมีหลัก มีกฏ มีเกณฑ์ ก้าวต้องมีที่เกาะ เกาะต้องมีที่เก็บ สืบเสาะเจาะให้ลึกได้ไหม เดี๋ยวนี้ทำอะไรไม่มีหลักเลยเดี๋ยวนี้กลายเป็นหลักปักดิน นี่แหละยุคใหม่สมัยนี้มีแต่ขี้เกียจ ขี้โกง ขี้อิจฉาริษยาตลอด ประเทศชาติจะไปรอดหรือ พระบรมราชบพิตรสมภารเจ้าจะเสียพระทัยมิใช่น้อย ทรงอุตส่าห์พยายามออกพระราชดำริเหนื่อยยากพระวรกายก็ไม่เป็นไร ช่วยเหลือพสกนิกร น่าจะเคารพบูชาสนองพระเดชพระคุณท่านบ้าง ตามสมควรแก่อัตภาพ ก็น่าจะเป็นได้เช่นนี้เหมือนกัน
ดังนั้นท่านสาธุชนทั้งหลายโปรดตีความอันนี้เอามาแก้ปัญหา วิชาที่แก้ปัญหานั้นคือ แก้ปัญหากับแก้ทุกข์ เรามีแต่ความทุกข์ เอาความทุกข์มาใส่ใจ เอาความเดือดร้อนมาใส่ใจ แล้วเราก็เดือดร้อนกันต่อไป น่าจะแก้ปัญหาที่ความเดือดร้อนและความทุกข์ยากลำบากในใจของเรา น่าจะแก้ปัญหาตรงนี้ได้ ถ้าแก้ปัญหาตรงนี้ไม่ได้ท่านจะไปไม่รอด ไปแก้ผิดจุดหมด บางคนชั่วเป็นตะกั่วมาแล้ว ไปเสก ไปนั่งอบรม ให้ตะกั่วสังกะสีเป็นทองคำเป็นไปได้ยากมาก สถาบันหลายสถาบันมีทั้งดีและไม่ดี แต่ท่านทั้งหลายเอ๋ย ท่านหัวหน้าศาล ท่านจะเสกเป่าให้เขาทุกคนเป็นคนดีทุกคนได้ไหม ก็คงจะเป็นได้ยาก เพราะมีทั้งดีและไม่ดี อย่างที่ไม่ดี ถ้าเขากลับใจได้เขาก็เป็นคนดี ดียิ่งกว่าคนดี เพราะมันรู้จักของชั่วมันต้องสร้างตัวให้ดี มีปัญหาอย่างนั้น ไม่ใช้หมายความว่ามาเสกมาเป่าให้เป็นคนดีหมดทุกคน อาตมาว่าร้อยละ ๑ ก็ดีที่สุดแล้ว ร้อยหนึ่งดีไม่ได้เลยก็น่าเสียใจที่สุด เราก็พยายามเหนื่อยยากด้วยความลำบากกายมานี่
เพราะฉะนั้นการปฏิบัติหน้าที่ในพระพุทธศาสนาไม่ยากเลย แก้ปัญหาได้ไม่ยาก ต้องแก้ปัญหาในครอบครัวก่อนนะ ครอบครัวนี้สำคัญมาก ปัญหาในครอบครัวมีมากเหลือเกิน แต่ท่านไม่แก้ปัญหาในตัว ไปแก้นอกตัว ไปแก้ที่อื่น แต่ในครอบครัวของเราหาความสุขไม่ได้เลย ไม่มีความสุขในครอบครัวแล้วจะไปแก้ที่ไหนได้ ตัวเองก็แก้ไม่ได้ คุณหนูทั้งหลายเอ๋ย ถ้าเราช่วยตัวเองไม่ได้ก็เลวที่สุด ช่วยตัวเองได้ไม่เลวแต่ยังไม่ดี หนูอยากดีต้องช่วยคุณพ่อคุณแม่ของเธอได้ ถ้าช่วยคุณพ่อคุณแม่เธอไม่ได้ ดีไม่ได้ อยากจะดีเด่นไหม อยากเด่นต้องช่วยส่วนรวม ช่วยสังคมเขาได้ ช่วยส่วนรวมไม่ได้ ช่วยสังคมไม่ได้ ดีเด่นไม่ได้ ตรงนี้น่าจะตีความให้มันชัด คนเราเดี๋ยวนี้ช่วยตัวเองไม่ได้ มันก็เลวร้ายเหลือเกินในสังคมทุกวันนี้ ไม่ใช่เอาพระมาเทศน์แล้วเป็นคนดีหมดเป็นได้ยากมาก ถ้าไม่ปฏิบัติธรรม ยกตัวอย่างให้เห็น เช่นรับศีล ปาณา ฯ ถึง สุรา ฯ ปากรับได้ แต่ใจไม่ยอมรับ รับแล้วไปฆ่าสัตว์ รับแล้วก็ไปเบียดเบียนทรัพย์ รับแล้วก็ไปร่วมประเวณี รับแล้วก็ไปหลอกลวงโลกหวังเอาลาภ พูดเท็จ พูดส่อเสียด พูดคำหยาบ พูดเพ้อเจ้อ รับแล้วก็ไปดื่มสุรายาเมา ปากรับได้ ใจรับไม่ได้ วิธีแก้ต้องปฏิบัติธรรมนะ ต้องสวดมนต์ไหว้พระ เจริญสมาธิภาวนา ถึงจะแก้ได้ แก้ให้มันถูกจุด ท่านทั้งหลายเอ๋ย มีงานทุกชนิดในศาสนพิธี งานศพก็ต้องรับศีล งานบวชนาคก็ต้องรับศีล งานมงคลก็ต้องรับศีลในศาสนพิธีของสงฆ์ ต้องรับศีลทั้งนั้น ปัญหามันอยู่ตรงที่ปากของท่านรับได้แต่ใจของท่านยอมรับไหม ถ้าท่านไม่ปฏิบัติธรรม ไม่มีธรรมประจำใจ ๔ ประการแล้ว ไม่มีทางที่จะ
สิงสถิตย์อยู่ในจิตใจของท่านได้ ต้องแก้ตรงนี้ให้ได้
ธรรมะมี ๔ ประการ คืออะไร บางคนก็ไม่รู้ว่าธรรมะแปลว่าอะไร ธรรมะแปลว่าธรรมชาติ ธรรมดา แปลว่าความดีไม่เจือปนในความทุกข์ สร้างความดีเจือด้วยเมตตา ไม่เจือปนด้วยความทุกข์ที่เป็นกิเลส ถ้าท่านทั้งหลายสอนลูกของท่าน ท่านมีเมตตาอย่าเจือปนด้วยโทสะ ลูกท่านจะเสียหาย ธรรมะแปลว่าธรรมชาติ ธรรมะแปลว่าสร้างความดีต้องละความชั่วได้ คนไหนจะมาสร้างความดีถ้าละความชั่วไม่ได้ ดีไม่ได้แน่ ไปทำบุญก็ไม่ละบาป เอาบาปไปด้วย บุญก็ไม่ได้ ทานที่ทำไม่ได้เลย ถ้าคนจะมาอบรมหรือมาสร้างและปฏิบัติความดีกัน ถ้าละความชั่วออกจากตัวไม่ได้ รับรองดีไม่ได้แน่นอน เอาความชั่วใส่ตัวเต็มเปาเต็มกระเป๋ามา แล้วไหนเลยความดีจะสิงสถิตย์อยู่ในจิตใจของเขาได้ ไม่ได้ถ่ายความชั่วออกจากตัวไปแล้วไม่มีทางที่เขาจะดีได้ ดีไม่ได้แน่นอน เพราะฉะนั้นพระพุทธเจ้าสอนอะไร ขอท่านทั้งหลายผู้ใคร่ธรรมโปรดตีความหมายให้สั้น พระพุทธเจ้าสอน ๔ ประการ ไม่ใช่สอน อริยสัจ ๔ หรือ มรรค ๘ มันกว้างไป เอาใกล้ ๆ เลยให้เห็นชัดก็คือ
๑. สอนธรรมชาติ
๒. สอนเหตุ – สอนผล สอนอดีต ปัจจุบัน อนาคต สอนอดีตคือความฝัน ปัจจุบันคือความจริง อนาคตไม่แน่นอน ไปไหนปากอย่าไว ใจอย่าเบา เรื่องเก่าอย่ามารื้อฟื้น เรื่องอื่นอย่าไปคิด กิจที่ชอบทำไมไม่ทำ อาตมาเคยถามพระพุทธเจ้าสอนอะไร บางคนบอกว่าสอนมรรค ๘ สอนศีล สมาธิ ปัญญา ก็ถูกเหมือนกัน แต่โดยวิธีปฏิบัติไม่ได้อยู่ตรงนั้น มันอยู่ตรงนี้ สอนเหตุ สอนผล อดีตหรือเป็นความฝัน อย่าเอามาระลึก ปัจจุบันเป็นความจริง ทำงานให้มันเสร็จไปได้ไหมในปัจจุบันรีบทำให้มันเสร็จ อย่าไประลึกถึงอดีตที่ผ่านมาไม่เกิดประโยชน์ อนาคตไม่แน่นอนอย่าจับมั่นคั้นให้มันตาย ผิดหวังจะเสียใจตลอดชีวิต นี่สอนตรงนี้นะ
๓. สอนเน้นกฎแห่งกรรม ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่ว ทำดีให้ได้ชั่ว ทำชั่วให้ได้ดีมีที่ไหน เราทำชั่วนี้ใจเลวร้าย คนดีเหมือนผึ้งบินสูง คนเลวคนชั่วเหมือนแมลงหวี่แมลงวันชอบบินต่ำ ๆ ชอบของเหม็นชอบของชั่ว ผึ้งนี้มันบินสูงมาก มันกินเกสรดอกไม้น้ำต้อย แต่แมลงหวี่แมลงวันบินต่ำ ท่านจะเป็นแมลงผึ้งหรือแมลงวันดี ก็เลือกเอาเองเดี๋ยวนี้ ก็เสียใจแทนบิดามารดาที่พ่อแม่ไม่ดีอย่างนี้เป็นต้น สอนกฎแห่งกรรมชัด ทำไมไปอ้างไกลเอาใกล้ ๆ ตัวที่เห็นได้ชัด ทำดีได้ดี ทำชั่วได้ชั่วจะเห็นได้ชัดเจนมาก
๔. สอนให้ฝืนใจ สอนให้เราฝืนใจ ฝืนใจไม่ได้ ดีไม่ได้ ก็ขอประทานโทษในที่ประชุมนี้ จะเป็นลูกสาวใคร ผู้หญิงที่น่าเกลียดคือผู้หญิงที่ตามใจตัว ผู้ชายที่น่ากลัวคือไม่รู้จักเกรงใจคน ขึ้นบ้านใครเปิดประตูครัวเลย ยังไม่คุ้นกับเขาเลย ถ้าท่านมีลูกสาวถ้าตามใจตัวเสียคนหมดนะ เลวที่สุดอย่าตามใจตัว คนจะดีได้ต้องฝืนใจได้ ถ้าฝืนใจไม่ได้ดีไม่ได้ ทำอย่างไรก็ดีไม่ได้ จะส่งไปอบรมที่ไหนก็ดีไม่ได้ จิตใจมันเหลวเหมือนน้ำ เทลงไปที่ไหนมันก็ไหลลงสู่ที่ต่ำ มันไม่ขึ้นบนภูเขาได้ จึงสรุปให้ฟังว่า ความดีต้องมีอุปสรรค ความดีนี้ทำยาก ไม่ใช่ง่าย คนเราถึงทำดีได้ยากมาก สร้างความดีต้องลงทุนความลำบากได้ สร้างความชั่วชอบลงทุนความสบาย ไม่เอางานเอาการเลย นั่นแหละกำลังชั่วไม่รู้ตัวเลย ขี้เกียจมาก คนที่ไร้ธรรมะจะขี้เกียจก่อน ขี้โกง ขี้อิจฉาริษยา อยู่ในตัวของคนประเภทนี้ ถ้าสิงสถิตย์ในความดีความชั่วจะหายไป เหมือนอยู่ในความมืด ถ้าหากเรามีไฟฟ้าสว่างความมืดก็จะหายไปฉันใดก็ฉันนั้นเช่นเดียวกัน ถ้าท่านมีลูกผู้หญิงโปรดสอนวิชาเอกของพระพุทธเจ้าคือแม่บ้านการเรือนเคหะศาสตร์ แม่แบบ แม่แผน แม่แปลน เรือน ๓ น้ำ ๔ สร้างความดีในลูกสาว ถ้ามีลูกสาวถึงสำเร็จจะปริญญาโท-เอก ก็ต้องให้มีแม่บ้านการเรือนเคหะศาสตร์ให้ได้ จะได้รู้หลักของลูกผู้หญิง ลูกผู้หญิงเดี๋ยวนี้ทำกับข้าวก็ไม่เป็น รับแขกกันอย่างไร เดินจะเหยียบหัวคนเฒ่าคนแก่ ใช้ไม่ได้ ไม่มีระบบ ไม่มีระเบียบเลย อาตมาเห็นพระเจ้าหลานเธอฯ คลาน เห็นแล้วขนหัวลุก สวยน่ารัก คลานตลอด เข้าห้องน้ำก็คลาน ออกจากห้องน้ำก็คลาน เด็กเดี๋ยวนี้เดินจะเหยียบหัวคนแก่คนเฒ่า ไปลามาไหว้ ขอประทานโทษโปรดอภัยขอทางไปไม่ไหม ไม่มีเลย ไม่มีใครสอน เพราะพ่อแม่เขาเป็นอย่างนั้น ลูกก็ต้องเป็นอย่างนี้ ก็ไม่รู้จะว่าอย่างไรกัน น่าเสียดายเวลาที่มีประโยชน์ที่เกิดมาในสากลโลกมนุษย์นี้ ก็ขอฝากพี่น้องสาธุชนและพุทธศาสนิกชนทั่วไปในประเทศไทยนี้ โปรดตีความคิดให้เข้ามาหาตัวท่านเองให้ชัด นี่แหละตามใจตัวเสียคนหมด ไม่รู้จักจะฝืนใจ คนที่เลวร้ายมันตามใจตัว มันกลัวลำบาก ความยากจะเกิดขึ้น คนที่ไม่ตามใจตัว ไม่กลัวลำบาก ฝืนใจเข้าไปสู่ความดีได้ สมมุติว่าเราติดเหล้า ฝืนใจไม่กินซะอย่างเดียวถือสัจจะรับรองแก้ได้แน่นอน แต่ฝืนใจไม่ได้ ปล่อยไปตามอารมณ์ ตามใจคนเช่นนี้ ขอฝากท่านผู้ใหญ่ไว้ด้วยปล่อยให้ลูกตามใจตัว แล้วตัวเองก็ตามใจด้วย รับรองเอาดีไม่ได้แน่นอน น่าเกลียดพิลึก นี่แหละจุดนี้น่าจะแก้ ไปแก้ปลายเหตุ เชิญมาอบรมตามวัดเอาพระมาเทศน์ อาตมาว่าแก้ไม่ได้แล้ว นี่แหละตามใจตัว ก็ขอฝากผู้ปกครองฐานะมีลูกสาวอย่าตามใจตัวนะ ต้องฝืนใจ สอนให้เป็นแม่บ้านการเรือน ถ้าฝืนใจไม่ได้ดีไม่ได้ เสียคนแล้วก็แก้ไม่ได้ด้วย ในเมื่อแก้ไม่ได้ก็จะมาเสียใจต่อภายหลัง เสียดายเวลาที่ลูกโตแล้ว ก็ขอฝากบิดามารดาเลี้ยงลูกให้มันโตปลูกต้นโพธิ์ให้ได้ร่มได้ไหม สำหรับพ่อแม่ เลี้ยงลูกโตเหมือนไม่มีหลักฐานไม่มีงานทำ โตด้วยข้าวสุก หาความสนุกในสังคม มันเสียหาย นี่จุดมุ่งหมายอันแรก ไม่ใช่แก้ปลายเหตุอย่างนี้ อาจจะแก้ได้บ้าง แต่มันจะน้อยมันไม่มากมายนักเปลี่ยนแปลงยากมาก ถ้าคนไหนที่จะดีได้เปลี่ยนแปลงภาวะได้ เขาจะดีเด่นให้ได้ชัดได้เหมือนกัน น่าสงสารคนที่ทำไม่ดี ขอเจริญพรท่านหัวหน้าศาลฯ ไม่ใช่น่าเกลียด อย่างไปเกลียดคน แต่น่าสงสาร ควรจะแก้ไขปัญหาเขา เราอย่าไปเกลียดคนทำชั่ว อาตมาสมัยก่อนเกลียดคนทำชั่ว คนทำชั่วนี้เกลียดมาก เดี๋ยวนี้เราเข้าใจแล้ว คนทำชั่วนี่น่าสงสาร ควรจะแก้ไขให้เขา ควรจะช่วยเหลือเขาให้พ้นเสียจากความชั่วให้ได้ ปัญหาอยู่ตรงนั้น ขอฝากกรมประชาสงเคราะห์ว่าให้ช่วยเขาให้พ้นจากอันตรายจากความทุกข์ โดยที่เขาไม่รู้เลย เขาหลวมตัวเข้าไปไม่รู้จะทำอย่างไร ก็น่าสงสาร ไม่ใช่น่าเกลียด หรือน่ากลัว ไม่ต้องไปคิดตรงนั้นนะ คิดว่าน่าสงสารดีกว่า เราจะทำอย่างไรจะหาวิธีการแก้ไขปัญหามาให้เขาได้พ้นจากปัญหาเหล่านั้น ให้เขาได้พบแสงสว่างทางมรรคมรรคาที่ดีที่สุดเท่าที่จะดีได้ในอนาคตต่อไปภายหน้า จะเป็นประโยชน์มากไม่ใช่น้อยเป็นความจริง อาตมามีแต่สงสารคน ปัญหามันก็อยู่ตรงที่เราจะต้องช่วยกันแก้ ช่วยกันให้เขากลับร้ายกลายเป็นดีในสังคมให้จงได้ ก็จะเป็นประโยชน์มิใช่น้อย นี่แหละมาจากครอบครัวพ่อแม่ พระพุทธเจ้าสอนชัดเจน ก็ขอฝากผู้ปกครองไว้มีลูกขอให้เรียนหนังสือ หาวิชาใส่ตัวลูกให้ได้ ถึงจะยากดีมีจนก็ไม่เป็นไร พ่อก็จนแม่ก็จน ไม่จนปัญญา ไม่จนสติ รับจ้างหากินเอาลูกเรียนเป็นด็อกเตอร์ได้ ที่จังหวัดสิงห์บุรีเป็นตัวอย่าง พ่อเป็นจับกัง แม่รับจ้างซักรีด ลูก ๕ คน เป็นด็อกเตอร์ ๓ คน เป็นเถ้าแก่เนี้ยขายทองที่เยาวราช ๒ คน เพราะลูกเขาทั้งหมด ๕ คนสวดมนต์ภาวนาเจริญพระกรรมฐาน แต่บางครอบครัวพ่อเป็นนายพล พ่อเป็นเศรษฐี พ่อเป็นอาเสี่ย ลูกเป็นอาเฮียหลายคน ตามใจลูก พระพุทธเจ้าตามใจไม่ได้นะ ตามใจก็เสียคนหมด ตรงนี้เป็นต้นเหตุปล่อยไปตามใจตามอารมณ์ จะเสียคน เสียอนาคต ของเขาเอง จะเสียใจต่อภายหลังโดยไม่รู้ตัว
นี่มันมีปัญหาหลายประเด็น แต่คนแก้ผิดกันหมด กลับไปหาหมอดู ไปหาให้ต่อเวรต่อกรรม ให้พระแก้ปัญหาโดยการสะเดาะเคราะห์ ลูกไม่ดีแก้ให้ดี อาตมาไม่เชื่อแล้ว แก้ผิดจุดกันหมด เคราะห์ไม่ดีก็เอาพระมาสวดมนต์เพื่อสะเดาะเคราะห์ น่าจะสะเดาะตัวเอง ทำชั่วแล้วก็ต้องละชั่วซะ สร้างความดีให้มีปัญญาเท่านี้เองทำไม่ได้ กลับไปเดือดร้อนพระ พระไม่รู้ก็สวดมนต์แก้ปัญหาให้เขา ก็แก้ไม่ได้ ไปแก้ผิดหลักวิธีการ ไหนเลยชีวิตนั้นจะเข้าสู่จุดมุ่งหมายแห่งความดีอันนั้นได้ จะเป็นความดีที่ถูกต้องไม่ได้เลย พระพุทธเจ้าสอนให้แก้ปัญหาสอนเน้นข้อหนึ่งขอให้จำไว้เป็นที่พึ่ง มีลูกต้องให้เรียนหนังสือทั้งนั้น หาวิชาอาชีพให้ลูกให้ได้ พ่อแม่ได้ไม่ต้องเสียใจภายหลัง
วัด ๆ หนึ่งมีพระดีสักองค์ได้ไหม ถ้ามีดีสักองค์หนึ่ง วัดนั้นก็อยู่ได้ สำคัญว่าไม่ดีทั้งหมดมันก็แย่ เปรียบเทียบให้ท่านฟังตามที่คำนวณมาได้ บางบ้านลูกดีสักคนยังหาไม่ได้เลย มาจากพ่อแม่ ปัญหาที่เกิดขึ้นที่วัดมีอยู่ ๕ ประการคือ
๑. ครอบครัวไม่มีความสุข ทะเลาะกันตลอด มาอันดับหนึ่งของวัดอัมพวัน จ.สิงห์บุรี ครอบครัวไม่มีความสุขทะเลาะกันตลอดกระทั่งเป็นด็อกเตอร์ด้วยกันแท้ ๆ ก็ยังทะเลาะกัน มีความรู้ด้วยกันก็ยังทะเลาะกัน ไม่มีความสุขในครอบครัวของเขา มีลูกก็เสียหมด เอาดีไม่ได้เลย ถ้าท่านทั้งหลายมีธรรมะสวดมนต์ไหว้พระ เจริญกรรมฐาน ท่านจะไม่ทะเลาะกันให้เสียสมอง เสียอารมณ์ ถ้าหากอารมณ์ค้างจะเสียหน้าที่การงานของท่าน ถ้าอารมณ์ดีมีปัญญา ท่านจะแก้ปัญหาได้ทุกทิศทุกทาง ปัญหาจะเกิดขึ้นที่ใดท่านจะแก้ได้ ปัญหาข้อแรกก็คือครอบครัวไม่มีความสุข หาความสนุกในสังคม ทะเลาะกัน กระทั่งที่มีเขยมีสะใภ้แล้วไปศาลไปฟ้องหย่ากัน แล้วก็ยังทะเลาะกันมีเป็นจำนวนมาก ที่วัดมีมาเป็นประจำ บางทีได้กันแค่ปีเดียวก็ทะเลาะกันแล้ว เพราะขาดธรรมะ ขาดคุณภาพ ไร้คุณธรรม เหมือนยาเภสัชหมดอายุแล้วกินก็ไม่หายโรค ยังขืนไปกินอีก เหมือนคนขาดคุณภาพไร้คุณธรรม ดีไม่ได้เลย คุณธรรมอย่างนี้ถ้าเราคิดตีความให้สั้นแล้วเราจะรู้เอง ว่าธรรมะคืออะไร จะแก้ไขปัญหาตรงไหน พระพุทธเจ้าสอนเราครบแล้ว สอนดีทุกอย่าง แต่เราเอาไปทิ้งหมด จึงมีปัญหาอย่างนี้ ปัญหาในครอบครัวเกิดอย่างนี้ สามีจะต้องสร้างความดีให้ภรรยา ภรรยาต้องสร้างความดีให้สามี เห็นอกเห็นใจกัน ความเห็นอกเห็นใจกันเพราะความดีมีต่อกัน จะเกิดความสงสารกัน จะเกิดเมตตา ปราณี อารีเอื้อเฟื้อขาดเหลือคอยดูกันในครอบครัว สามีภรรยาจะรักยึดมั่นในความดีตลอดไป จะไม่ทะเลาะกันเลย มีลูกก็จะดีขึ้น มีลูกมีหลานในครอบครัวนี้จะดีแน่นอน จะไม่เถียงพ่อเถียงแม่แน่นอน เพราะพ่อแม่เป็นคนดีสวดมนต์ไหว้พระ แต่ท่านทั้งหลายเป็นพ่อแม่ไม่สนใจในการสวดมนต์ไหว้พระ หาว่าเชย หาว่าไม่ดี แล้วแต่บุญวาสนาของท่าน ถ้าท่านไร้บุญวาสนาแล้วท่านไม่มีโอกาสจะดีได้ เอาดีไม่ได้แน่นอน จุดนี้เป็นจุดสำคัญ นี่เรื่องในครอบครัว ครอบครัวไม่มีความสุขก็เพราะอย่างนี้เอง พระพุทธเจ้าสอนไว้อย่างละเอียดว่า สามีจะต้องปฏิบัติต่อภรรยาอย่างไร จะต้องให้เกียรติภรรยาอย่างไร ยกย่องภรรยาอย่างไร ท่านสอนมาครบแล้ว แต่เราไม่ปฏิบัติตาม ภรรยาต้องยกย่องสามีอย่าดูถูกเหยียดหยามสามีแต่ประการใด ท่านสอนมาให้ครบ แล้วสามีภรรยาเป็นเพื่อนคู่คิดมิตรคู่บ้านกัน สามีเป็นเพื่อนคู่คิด ภรรยาเป็นมิตรคู่บ้าน สองสามีภรรยารักกันดีมีปัญญา บ้านนี้บ้านแสนสุข บ้านเจริญบ้านนี้ไม่มียักษ์ บ้านนี้ไม่มีมาร มีความเจริญรุ่งเรืองงดงามสถาพรตลอดกาลเวลา นี่ตรงนี้เป็นจุดสำคัญของครอบครัวอันหนึ่ง ท่านเป็นสามีภรรยา ยากดีมีจนอย่าทะเลาะกัน เห็นความดีซึ่งกันและกัน ถ้าเราไม่เห็นความดีซึ่งกันและกันแล้วทะเลาะกัน ลูกท่านจะดีไม่ได้ จะมีความขัดแย้งตลอด เอาดีไม่ได้แน่นอน
๒. แก้ปัญหาชีวิตไม่ได้ ผิดหวังในชีวิต ขาดธรรมะประจำจิต กลายเป็นโรคทันสมัยโรคประสาทกันมากมาย แก้ปัญหาไม่ได้ก็กลายเป็นโรคประสาทไป ไม่มีสติปัญญาที่จะแก้ปัญหา ก็กลายเป็นโรคประสาท โรคเครียด เบลอ เลยไม่ต้องเรียนหนังสือกัน ธุรกิจก็เสีย ทำนาก็เสีย ค้าขายก็เสีย รับราชการก็ไม่ได้ตำแหน่ง เพราะแก้ไขปัญหาชีวิตไม่ได้
๓. ลูกไม่เรียนหนังสือ ลูกไม่สนใจในการเรียน ร้องไห้มาที่วัดอัมพวันเป็นจำนวนมาก เพราะตามใจลูก จนไม่อยากเรียนหนังสือไปติดเพื่อนอันธพาล ความผูกพันธ์กับพ่อแม่ไม่มี หาความผูกพันธ์กับพ่อแม่ได้ยาก เลยลูกก็ต้องไปติดเพื่อน ไปรักเพื่อนมากกว่าพ่อแม่ เพราะพ่อแม่ทุกวันนี้ให้โอกาสลูกได้ยากมาก ไม่มีเวลาให้ลูกเลย เพราะยากจน ต้องไปทำมาหากิน สามีก็ไปทางหนึ่ง ภรรยาไปทางหนึ่ง ต่างคนต่างไป ในเมื่อต่างคนต่างไปก็เกิดปัญหา ลูกก็เลยไม่มีความผูกพันธ์กับพ่อแม่ กินข้าวก็คนละหม้อ อยู่กันคนละทิศคนละทาง ลูกก็เลยเลเพลาดพาดไปคบเพื่อนอันธพาล คบพาลมันจะได้ผิด คบบัณฑิตได้ผล คบคนชั่วทำตัวให้อับจน คบคนดีให้ผลจนวันตาย เมาเพศก็หมดค่า เมาสุราหมดความสำคัญ เมาการพนันหมดตัว เมาเพื่อนชั่วหมดดี เอาดีไม่ได้ นี่ตรงนี้เป็นเรื่องสำคัญที่แก้ไม่ได้ เลยลูกไม่เชื่อพ่อแม่เพราะความผูกพันธ์กับพ่อแม่ยุคใหม่สมัยนี้ไม่มีแล้ว เลยไปผูกพันธ์กับเพื่อน โชคร้ายไปติดเพื่อนอันธพาล ติดเพื่อนยาเสพติด ก็พาไปเสียหาย พ่อแม่ก็เสียใจโดยแก้ปัญหาชีวิตไม่ได้เลย เพราะขาดหลักธรรมคำสอนของพระพุทธเจ้าที่แน่นอน ไม่มีคำสอนของพระพุทธเจ้าไว้ในบ้านในครอบครัว บ้านที่ทะเลาะกันเป็นอัปมงคล นี่อันดับสามก็คือ ลูกไม่เรียนหนังสือ ไม่ได้สนใจในวิชาการแต่ประการใด เถียงพ่อเถียงแม่คำไม่ตกฟาก ไปก็ไม่ลา มาก็ไม่ไหว้ ขาดการเคารพนบไหว้ เหมือนผู้น้อยไม่เคารพผู้ใหญ่ เสียวัฒนธรรมของชาติ เสียขนบธรรมเนียมประเพณีของไทย คนไทยเรามีวัฒนธรรม คนไทยมีศีลธรรม คนไทยมีมารยาทไทย มีเพลงไทย มีดนตรีไทย ในเมื่อเป็นเช่นนี้แล้ว ลูกไม่เรียนหนังสือ แถมเถียงพ่อแม่ เพราะเป็นพ่อเป็นแม่ความผูกพันธ์กับลูกไม่มี ลูกต้องไปอยู่หอพัก ลูกต้องไปเรียนหนังสือ ไปจ้างคนเลี้ยงลูก ไปโดนอันธพาลลูกจ้างนิสัยไม่ดีเลี้ยงลูกเราเสียหมด ไม่เหมือนคนโบราณเขาดีอย่างไร เขารับประทานข้าวพร้อมกับลูก มีโอกาสสอนลูกได้มาก ลูกมีมารยาทดีไม่ดี พ่อแม่เป็นคนติดตามผล แต่พ่อแม่ไม่ติดตามผลเลยไปอยู่กับเพื่อน ไปอยู่หอพัก ก็ไปอยู่หอพักเลเพลาดพาดก็ไปติดเพื่อนอันธพาลสันดานบาป ตั้งแต่เป็นเด็กเล็ก ๆ โตขึ้นนิสัยไม่ดีไม่มีจริยธรรมปลูกฝังไม่ได้ ขอฝากท่านไว้ว่าให้ฝังจริยธรรมให้ลูกหน่อยได้ไหม สามีภรรยาอยู่คนละบ้าน กินข้าวคนละหม้อ รับรองไม่ผูกพันกันหรอก มีอะไรก็เถียงกันตลอด ความเห็นไม่ตรงกัน ถ้าเราอยู่ร่วมกัน หนักนิดเบาหน่อยให้อภัยกันความเห็นก็ตรงกัน ทำอะไรก็ประนีประนอมยอมความในครอบครัว เป็นมหามงคล ครอบครัวไหนเป็นอัปมงคลบ้านนั้นเป็นบ้านยักษ์บ้านมาร เสียกลาลเวลาทั้งลูกหลานเอาดีไม่ได้ทั้งครอบครัว อาตมาประสบมาที่วัดอัมพวันมาทั้งหมดก็พยายามช่วยเขาอยู่ ลูกดีไม่ได้ นอนตื่นสาย หน่ายหากิน ไปหมิ่นเงินน้อย ไปนั่งคอยวาสนาให้มาหาเอง นอนนานเงินน้อย กินบ่อยเงินหมด มีเงินหน้าสด หมดเงินหน้าแห้ง แล้งน้ำใจ ขี้เกียจเป็นปริโยสานไม่มีความขยันหมั่นเพียรขาดความอดทน งานการก็ไม่เอา หนักก็ไม่เอา เบาก็ไม่สู้ ความรู้ก็ไม่มี ดีก็ไม่ได้ ดีไม่ได้แน่ ถ้าท่านมีบุตรธิดาอย่าตามใจ รักวัวต้องผูก รักลูกต้องตี รักมีต้องค้า รักหน้าต้องคิด รักมิตรต้องเตือนกัน ถ้าวัวไม่ผูกมันจะหาย ลูกไม่ตีมันจะดีได้อย่างไร ตีแบบไหน ตีด้วยแบบอย่าง ไม่ใช่เมตตาเจือด้วยโทสะ โปรดตีลูกด้วยเมตตาปรารถนาดีด้วยแบบอย่าง ทำแบบให้ลูกดู ท่านเป็นพ่อเป็นแม่เขาสวดมนต์ไหว้พระหรือเปล่า ถ้าสวดมนต์ไหว้พระลูกก็จะตามสวด ท่านเป็นสามีภรรยาที่จะเป็นพ่อแม่ที่ดีของลูกในอนาคตนั้น ตั้งครรภ์สวดมนต์ไหว้พระตักบาตรทุกวัน รับรองลูกท่านมาจากสวรรค์ บ้านไหนจิตใจสกปรกสัตว์นรกมาเกิด เถียงพ่อเถียงแม่คำไม่ตกฟาก มาจากนรกทั้งนั้น ถ้าพ่อแม่สกปรกเขาก็ส่งคนอย่างนี้มาเกิดในบ้านนี้ บ้านไหนสะอาด จิตใจสะอาด ไม่ทะเลาะกัน มีพระอภัยมณีอยู่ ไม่มียักษ์ สะอาดนักปราชญ์มาเกิด บ้านนั้นจึงเป็นมหามงคล บ้านนั้นครอบครัวดีหมดทั้งบ้าน ดีทั้งลูกทั้งหลานในอนาคตด้วย มาจากพ่อแม่ทั้งสิ้น พ่อแม่ไม่เคยชวนลูกสวดมนต์ไหว้พระ ลูกก็เลเพลาดพาดเหมือนพ่อแม่ดังกล่าวแล้ว ทะเลาะให้ลูกเห็น หลั่งน้ำตาให้ลูกเห็น เล่นการพนันให้ลูกเห็น กินเหล้าให้ลูกเห็น ลูกก็เป็นพยานหลักฐาน ลูกมันก็บันทึกหลักฐานความชั่วมาจากพ่อแม่ไว้ในจิตใจของเขาไหนเลยเขาจะดีได้ ท่านทั้งหลายเอ๋ย ตีความให้ตัวท่านเอง ถ้าท่านยังกินเหล้าเมายา เล่นการพนันบ้าบออยู่เช่นนี้ ลูกท่านจะดีไม่ได้แน่นอนนี่มีความหมาย ถ้าท่านหมั่นสวดมนต์ไหว้พระพาหุงมหากา จิตใจก็ซึ้งไปในรสพระธรรม ฝังจริยธรรมให้แน่น ลูกท่านจะดีทุกคน นี่แหละตีลูกด้วยแบบอย่าง อย่าตีลูกให้หัวแตก เอาไม้หวดลูก เมตตาเจือโทสะอย่างนี้ลูกท่านดีไม่ได้แน่นอน
เมื่อเร็ว ๆ นี้ ฝรั่งอเมริกันมาจากอเมริกา ภรรยาเป็นคนไทยสำเร็จปริญญาโท ลูกอายุ ๓ ขวบ ลูกผู้หญิงเรียบร้อยคลานเข้ามากราบ ๓ หน กราบแล้วก็ขอนมัสการหลวงพ่อเจ้าขาหนูจะสวดมนต์ถวาย เด็กอายุ ๓ ขวบ จะสวดมนต์ถวาย สวดนะโม ๓ จบ แล้ว อิติปิ โส ภะคะวา ฯ สวากขาโต ฯ สุปฏิปันโน ฯ พาหุงมหากา ฯ สวดได้จบ แล้วกราบ ๓ หน พ่อเป็นชาวอเมริกันยิ้มตลอด แม่ก็ยิ้ม อาตมาก็ให้เด็กไปหยิบปัจจัยมา ๑,๐๐๐ บาท แล้วก็บอกคุณหนู แม่ของเธอรวยแล้วมีสตางค์มีบริษัท พ่อเธอเป็นชาวอเมริกันก็มีบริษัทรวยมาก แต่หนูเป็นคนดีนะและก็ขยัน หนูเอ๋ยสวดมนต์ได้อย่างไร หนูยังไม่ได้เข้าเรียนอนุบาลอีก ๖ เดือนถึงจะครบ ๔ ขวบ ถึงจะเข้าโรงเรียน หนูสวดมนต์ได้อย่างไร ตอบทันที่ ไม่มีใครสอน แม่ไม่ได้สอน แม่กับพ่อยิ้ม มีประชาชนเต็มกุฏิ หนามแหลมใครไปเสี้ยม มะนาวกลมเกลี้ยงใครไปคลึง ยกมือไหว้ หลวงพ่อค่ะ หลวงพ่อให้หนู ๑,๐๐๐ บาท ให้หนูไปเรียนเป็นด๊อกเตอร์ หนูกราบขอบคุณหลวงพ่อเป็นอย่างสูงที่ได้เมตตาให้หนูไปเรียนหนังสือ แล้วก็กราบ ๓ หน นี่แม่ไม่ได้สอนเลยนะ ดีได้อย่างไร สวดมนต์นี้ดีแน่ เจอพระธุจ้า เจอคนแก่ธุจ้า เจอผู้สูงอายุมาเลี่ยงทางยกมือไหว้ เจอพระนมัสการ ตรงนี้น่าจะแก้แต่ไม่แก้ ไปแก้ปลายเหตุแก้ยาก
และเมื่อ ๔ ปีที่แล้ว ทูตอิหร่านมาจากกรุงเตหะราน เป็นมุสลิม มาขอบใจอาตมา เขาเดินทางมาภาคใต้มาเยี่ยมพวกเขา ขอมาเยี่ยมวัดอัมพวัน ไทยแลนด์ อยากจะมาขอบคุณขอบใจ ที่สามารถสอนให้พวกมุสลิมของเขาเป็นด็อกเตอร์ได้เป็นจำนวนมาก ดังไปถึงกรุงเตหะรานเท่านี้พอใจแล้ว ไม่ใช่หมายความว่าจะเอามุสลิมมาเป็นพุทธ ของดีไม่ต้องสงวนลิขสิทธิ์ แต่ของชั่วควรจะสงวนลิขสิทธิ์ คงจะเข้าใจในจุดมุ่งหมายที่ว่าพระพุทธเจ้าสอนให้มีวิชาไม่ว่าจะเป็นมุสลิม คริสต์ สอนให้เป็นด็อกเตอร์ทั้งนั้น และได้ถามไปว่าอิรักกับอิหร่านรบกันทำไม แย่งศาสนากันทำไม ศาสนาพุทธมีแต่ให้ กับช่วย ต้องการให้ท่าน รวย สวย ดี มีปัญญา นอกจากนี้มีศาสตราจาย์เกราซ มหาวิทยาลัยไรซ์ สหรัฐอเมริกา ยังมาขอบคุณและเอาตำราไปไว้ที่มหาวิทยาลัยไรซ์ ที่สหรัฐอเมริกา และลูกฝรั่ง ๓ ขวบ พ่อดีใจมาก พูดไทยได้ เขาบอกว่าเขารักคนไทยมากเขามีภรรยา เป็นคนไทยปรัญญาโท เหตุผลที่มีรับคนไทยเป็นภรรยา เขาตอบแบบศาสตราจารย์ เกลาช ภรรยาเอาใจใส่สามีดี ดูแลลูกดีมาก
คนไทยเป็นพุทธมีเมตตา กลับจากทำงานมาต้อนรับถอดเสื้อ หาน้ำ ดูแลทั้งลูกและสามีดีมาก คนไทยเอาของดีไปทิ้ง
ก็ขอฝากคุณหมอไปชี้แจงทั่วไปว่า ถ้าเด็กเล็ก ๆ สวดมนต์ไหว้พระ เจอพระธุจ้า ไม่ต้องสอน เจอผู้เฒ่าผู้แก่ธุจ้า มีตัวอย่างที่วัดเยอะ อาตมาหมดไปประมาณ ๔-๕ หมื่นบาท ให้รางวัลเด็ก ถ้าใครสวดมนต์ได้ให้เป็นพันเลยนะ เลยก็ไปสวดกันใหญ่เลยอยากได้สตางค์ เพราะเด็กเป็นปลา ต้องมีเหยื่อล่อถึงจะกิน สวดมนต์นี้สวดเข้าไปจริยธรรมจะได้ฝังแน่น กุลบุตรธิดาหมั่นอาราธนาศีล หมั่นรับศีล ไม่ต้องมีพระ เหมือนอย่างคริสต์พระบิดา พระบุตร พระจิต วันละ ๓ ครั้ง ตามโรงเรียนเดี๋ยวนี้เขาประเมินแล้วไม่ต้องสวดมนต์แล้ว สังฆังนะมามิ. หน้าเสาธงแล้ววิ่งกันเป็นลิงไปเลย
คุณหนูทั้งหลายโปรดได้พิจารณาฟัง และก็คิดไปด้วย หนูยังอยู่ในวัยที่มีปัญหา และประสบการณ์น้อยนัก ต้องเชื่อผู้หลักผู้ใหญ่ พ่อแม่ก็หวังตั้งใจให้ลูกดีทั้งนั้น แต่เราก็ยังไม่ทราบว่าดีชั่วประการใดก็หลงไปติดยาเสพติดกัน หนูก็อย่าไปคิดถึงอดีตทิ้งไปเลย เอาเดี๋ยวนี้ เอาปัจจุบัน สร้างความดีตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป อดีตที่ผ่านมาแล้วก็แล้วกันไป อย่าไปคบค้าสมาคมอีกต่อไป ตัดปัญหาครั้งอดีตเป็นความฝันครั้งที่ผ่านอย่าให้เป็นความจริงต่อไปในอนาคต ก็ขอฝากคุณหนูไว้ทุกคนนะ ต้องหมั่นหาวิชาความรู้ พ่อแม่ไม่ได้เป็นคนรวยอะไรนัก ก็หาวิชาความรู้ใส่ตัวให้ได้ ถ้าหนูหลงไปติดยาเสพติดอย่างที่กล่าวแล้ว หลวงพ่อไม่ได้ว่าอะไรหนูหรอก แต่หนูสมมติตัวผิด ออกแขกไม่ดี ละครชีวิตไม่ดี บอกไตเติ้ลไม่ดี บอกเรื่องไม่ดีแล้ว จะเล่นละครชีวิตไม่ดีตลอดกาลจนกระทั่งตาย เอาดีไม่ได้เสียอนาคต จำไว้นะเสียอนาคตหนูสร้างชีวิตใหม่ อยู่ที่นี่นะดีแล้วหลวงพ่อเห็นว่าดี ทางราชการเขาต้องการช่วยเหลือให้หนูเป็นคนดี เป็นพลเมืองดีของชาติในอนาคต เพราะเป็นชะตากรรมของประเทศชาติคือพวกหนูทั้งหลาย เพราะวันข้างหน้าพวกหนูจะต้องเป็นผู้บริหารงานของชาติให้ดีต่อไป ต้องไปเรียนหนังสือหาวิชาใส่ตัวคิดอย่างนี้ ถ้าใครสนใจศึกษาเล่าเรียนไม่มีทุนไม่เป็นไร หลวงพ่อจะหาทุนให้ไปเรียนหนังสือให้ได้ บางทีพ่อแม่ยากจนไม่สามารถมีเงินมีทองส่งลูกเรียนก็ไม่เป็นไร จะหาทุนมาให้ ขอให้ตั้งใจดี ๆ
เอาวันนี้เป็นหลัก
ปัญหาตรงนี้เป็นปัญหาที่สำคัญ เด็กฝรั่งมาสวดมนต์ไหว้พระ และเด็กสาวรุ่นดรุณี อายุ ๑๖ ปีชาวออสเตรเลียมาสนใจมานั่งสมาธิที่วัดอัมพวัน ไม่เคยคิดถึงพ่อแม่เลย เด็กผู้หญิงมาด้วยกัน ๕-๖ คน มาทัศนศึกษาในประเทศไทย เขามาสวดอิติปิโส นั่งเจริญสมาธิ เจริญพระกรรมฐาน ร้องไห้ทันที คิดถึงแม่ คิดถึงพ่อ เวลาดี ๆ ไม่ซึ้งในธรรมะ ไม่คิดถึงใครเลย ไม่คิดถึงพ่อแม่เลย ลูกเอ๋ยหลานเอ๋ยโปรดทราบ หนูเสเพลออกไปนอกลู่นอกทาง หนูไม่เคยคิดถึงพ่อแม่ของหนูหรอก เมื่อหนูไปประสบความทุกข์ความยากความลำบาก หนูจะคิดถึงพ่อแม่ต่อภายหลัง แต่มันสายไปเสียแล้วนะ แล้วนักวิชาการ ขอฝากนักเรียน ถ้าเวลาครูสอนไม่สนใจเรียน ไม่สนใจฟัง แต่พอเวลาสอบตก สอบบรรจุงานตก จะคิดถึงครู คิดถึงครูอาจารย์ เมื่อตอนเวลาเรียนไม่ได้สนใจเรียน มัวสนใจเที่ยว จะคิดถึงครูเมื่อตอนทุกข์คือสอบตก หนูชาวออสเตรเลียมาอยู่ประเทศไทยเป็นเวลาแรมเดือนไม่เคยคิดถึงพ่อแม่เลย พอมาสร้างความดีซึ้งในรสพระธรรม โดยที่ไม่รู้อะไรเลยเพราะเป็นชาวต่างประเทศ ร้องไห้คิดถึงแม่เหลือเกิน สวด อิติปิโส และกราบพระ พอเป็นสมาธิขึ้นมาจิตซึ้งในธรรมะ ร้องไห้คิดถึงแม่คิดถึงพ่อ ว่าตอนพ่อแม่เลี้ยงหนูเป็นลูกสาวคนเดียวมีลูกชาย ๓ คน แต่ก่อนนี้หนูไม่เคยคิดถึงแม่เลย มาเมืองไทย ๑ เดือนแล้วมาอยู่ที่ จ.ชลบุรี หนูคิดถึงพ่อคิดถึงแม่จะเหนื่อยยากอย่างไรก็ไม่ทราบเลย ว่าลูกนี้มาอยู่เมืองไทยลำบากลำบนแค่ไหนก็ไม่ทราบ หนูมาอยู่วัดอัมพวัน ๗ วันนี้หนูดีใจมาก หนูคิดถึงพ่อ คิดถึงแม่ คิดถึงพี่น้องทุกคน อยากจะสร้างความดีให้มากที่สุดเท่าที่จะมากได้ และบอกว่าที่ออสเตรเลียเขาสนใจพุทธศาสนามาก สนใจการปฏิบัติธรรมเยอะ ไม่สนใจเที่ยวเหมือนคนไทย พระพุทธเจ้าสอนเหมือนกันยามหนุ่มยามสาวอย่าเที่ยว หาวิชาความรู้ใส่ตัวจำไว้นะ
มหานิยมอยู่ที่ไหน มหานิยมอยู่ที่หนูตั้งใจเรียนหนังสือ ขยันหมั่นเพียรมีคนนิยมชมชอบ ถ้าไม่เรียนหนังสือจะไม่มีใครมานิยมชมชอบ ทำอะไร ๑.ทำด้วยความตั้งใจ พูดแล้วต้องทำ ๒.ทำด้วยความเคารพ เคารพตนเอง เคารพสถานที่ จะไปบ้านใครต้องเคารพเจ้าของบ้านเขา จะไปศาลก็ต้องเคารพศาล เคารพกฎหมายบ้านเมืองและประเพณีนิยมของบ้านนั้น ๓.ทำอะไรด้วยจิตสงบ อย่าวุ่นวายฟุ้งซ่าน ถ้าจิตไม่สงบทำอะไรแล้วจะเสียหาย ๔.ทำด้วยความถูกต้อง สิ่งทั้งหลายถ้าไม่ถูกต้อง หนูอย่าไปทำเลย หลวงพ่อขอบิณฑบาต ขอให้จดจำเข้าไว้ นี่แหละมหานิยมอยู่ที่เรียนหนังสือ ถ้าหนูไม่ได้เรียนหนู หนูไม่มีวิชาความรู้เลยไปไหนใครเขาจะนิยมชมชอบ หนูต้องมีวิชาความรู้ ถ้าโตเป็นหนุ่ม ๆ ไม่มีผู้หญิงเขารัก ผู้หญิงเขาไม่ขอบหรอกถ้าไม่มีวิชาความรู้ ถ้ามีวิชาความรู้เสียหน่อยเป็นด๊อกเตอร์เสียหน่อยเนี่ยผู้หญิงตามกรอแบบแมลงวันเลยต้องมีไม้ปัดเลย
มหานิยมอยู่ที่วิชาความรู้ ตั้งใจขยันหมั่นเพียร ถ้าหนูไม่มีความรู้ประชาชนไม่นิยม ไม่ชอบหนูหรอก จะไปบ้านใครก็ไม่มีใคร O.K. ไปเข้าสังคมก็ไม่มีใครต้อนรับ มีแต่เก้อเขินในสังคมเพราะไม่มีความรู้
เสน่ห์อยู่ที่คุณธรรม คนไม่มีคุณธรรมไร้คุณภาพ คุณธรรมได้แก่ ศีล สมาธิ ปัญญา คุณธรรมคือ ความดีที่ละความชั่วได้
สรุปว่าความรู้คู่กับความดี ถ้ามีความรู้ไม่มีความดี ความรู้ไร้ความหมาย ความรู้ใช้ไม่ได้ ไม่ได้ใช้ความรู้ให้เป็นประโยชน์ต่อตัวเอง ต้องมีความดีเข้ามาช่วย เหมือนปลูกบ้านต้องมีบันได เพราะฉะนั้นเราจะต้องมีความรู้คู่กับความดีตลอดไป
๔. เศรษฐกิจไม่พอปากพอท้อง หมายความว่า เป็นหนี้ไม่พัก ไม่มีโอกาสจะใช้หนี้เขาได้
๕. มีแล้วยังไม่พอตะเกียกตะกายไปยากจน หมดเนื้อประดาตัว เอาตัวไม่รอด

ถ้าเราสนใจคุณธรรมในหน้าที่การงานแล้วนั้น หมั่นสวดมนต์ไหว้พระเป็นนิจ อธิษฐานจิตเป็นประจำ อโหสิกรรมก่อนแล้วค่อยแผ่เมตตา รับรองได้ผลสมคาดปรารถนา ขอเจริญพรท่านผู้เป็นผู้ปกครองบิดามารดา ถ้าลูกท่านเกเรเกเสออกนอกลู่นอกทาง ท่านอย่าไปตี อย่างไปด่า อย่าไปว่าลูก เดี๋ยวเขาจะเกลียด จะไม่มีอะไรผูกพันแต่ประการใด ขอท่านผู้เป็นบิดามารดาโปรดแผ่เมตตาให้ลูก อย่างต่ำก็สวดพาหุงมหากา ฯ แล้วก็ทำจิตใจให้สบายทั้งสามีภรรยา ตั้งใจอุทิศส่วนกุศลให้ลูกที่เกเรเกเส ขอให้ลูกกลับร้ายกลายดีนะลูกนะ ขอให้ลูกอยู่เย็นเป็นสุข เจริญสุข เจริญยศ เจริญอรรคฐานด้วยวิชาการ รับรองลูกกลับร้ายกลายเป็นดีได้แน่ นี่เป็นวิธีแก้ ลูกทำเลวเสียหายอย่าไปเข้าข้างลูก ส่วนมากพ่อแม่จะเข้าข้างลูกทำให้ลูกเสียหาย กันอยู่แม่ แก้อยู่ที่พ่อ ก่ออยู่ที่ลูก ปลูกอยู่ที่ครู ความรู้อยู่ที่ศิษย์ จะได้เป็นมิตรกัน แม่จะต้องกันลูกตลอดลูกจะเสียหายอย่างไรก็ตาม พ่อต้องแก้ให้ลูก แม่กันไม่ได้แล้วต้องไปให้พ่อแก้ แต่ลูกถ้าเกิดเลวร้ายขึ้นมาแล้วจะก่อเรื่องเดือดร้อนให้กับพ่อแม่ตลอด ถ้าลูกดีมีปัญญาจะก่อวิชาการ ก่อความดีให้กับพ่อแม่ได้ชื่นอกชื่นใจขอฝากพ่อแม่ไว้ด้วย
ลูกชื่อเด็กหญิงทัศนีย์ อยู่โรงเรียนสงวนหญิง จ.สุพรรณบุรี บ้านตำบลมะขามล้ม อำเภอบางปลาม้า จังหวัดสุพรรณบุรี เธออยู่ ม.๑ ไปปฏิบัติธรรมที่วัดอัมพวัน ๒๘๐ คน เมื่อสมัยนั้น ๕-๖ ปีแล้ว แม่เป็นโรคมะเร็ง แม่เป็นครูที่โรงเรียนที่อำเภอบางปลาม้า วาระสุดท้ายของโรคมะเร็งขั้นสุดท้ายแล้ว เหลือแต่กระดูก อาเจียร มดลูกเน่าหมดแล้ว ต้องตายภายใน ๓ เดือน แต่ลูกสาวคนนี้ดีมาก ก็เรียนให้อาตมาทราบว่า หลวงพ่อคะ หนูนี่แม่จะตายแล้ว หนูยังไม่ได้ทนแทนบุญคุณพ่อแม่เลย แม่ก็จะมาตายแล้ว ถ้าแม่ตายแล้วหนูจะอยู่กับป้า ก็ไม่เหมือนอยู่กับแม่ อะไรหนอจะอุ่นเท่ากับตักแม่เราไม่มีแล้ว พูดน่าสงสาร หลวงพ่อคะ หนูจะช่วยแม่ได้อย่างไรบ้าง หนูมีศรัทธาไหม นั่งกรรมฐาน พอนั่งกรรมฐานได้ ๓ วัน โรงเรียนสงวนหญิงลากลับ อาจารย์บรรเลง เป็นผู้ช่วยผู้อำนวยการ จังหวัดสุพรรณบุรี ก็บอกว่าหลวงพ่อ ฝากเด็กไว้สักคนหนึ่งนั่งกรรมฐานต่อ ๗ วัน สวดพาหุงมหากา ฯเข้า หลวงพ่อคะ หนูจะทำได้ไหมคะ ถ้าหากว่าแม่จะต้องตาย ทดแทนบุญคุณแม่ด้วยน้ำนมที่แม่เลี้ยงมาได้ไหม ได้ เลยเขาก็นั่งกรรมฐานต่อไป ๗ วัน กลับไปแม่หายจากโรคมะเร็ง จนทุกวันนี้ บัดนี้ ด.ญ.ทัศนีย์ เป็น นางสาวทัศนีย์ อยู่ ม.๖ โรงเรียนสงวนหญิง สุพรรณบุรี ไปถามได้เดี๋ยวนี้ ลูกช่วยพ่อแม่ได้แน่นอน พ่อแม่กำลังป่วยไข้ ลูกสาวหรือลูกชายเจริญสมาธิ สวดพาหุงมหากา ฯ สวดพุทธคุณเท่าอายุเกินหนึ่ง แม่กลับหายจากโรคมะเร็งได้จนทุกวันนี้ ขอฝากไว้ว่าลูกช่วยพ่อแม่ได้ พ่อแม่ก็ช่วยลูกได้ ต้องการให้บุตรธิดาของท่านเป็นคนดี ท่านทั้งสองสามีภรรยาอย่าทะเลาะกัน แล้วก็สวดมนต์ไหว้พระ สวดพาหุงมหากาฯ เข้า อธิษฐานจิตให้ลูกท่านเป็นคนดี เท่านี้เอง ลูกท่านจะกลับร้ายกลายเป็นดี จะไม่ไปในส่วนร้ายต่อไปก็เกิดประโยชน์ดี
ฉะนั้นก็ขอสรุปใจความว่า พ่อแม่ที่เคารพโปรดรักลูก คิดปลูกฝังให้ลูกตั้งตน ฝึกรับการศึกษา ให้ลูกได้ดีมีปัญญา มีวิชาตั้งตนให้ลูกเป็นคนดี
ก็ขอฝากอีกข้อหนึ่ง เลี้ยงลูกโต ปลูกต้นโพธิ์ให้ได้ร่มให้ได้ ถ้าลูกโตเหมือนต้นตาล โตด้วยข้าวสุก เสียใจกับท่านด้วย ท่านจะเอาดีไม่ได้แต่ประการใด ขอสรุปใจความในตอนนี้ เลี้ยงลูกเหมือนปลูกต้นโพธิ์ เมื่อใหญ่เมื่อโตจะได้เอาไว้อาศัย ถึงคราวเจ็บจะได้ฝากไข้ คราวตายจะได้ฝากผี ดี ๆ เอาไว้รับใช้สอยบ้าง เดี๋ยวนี้ลูกรับใช้สอยไม่มีเลย ไม่เคยช่วยพ่อช่วยแม่เลย ถ้าคนดีมีปัญญาก็จะรับใช้สอยพ่อแม่ได้ กลับจากโรงเรียนช่วยพ่อช่วยแม่ได้ เช่น โรงเรียนสหวิทย์พาณิชยการ จ.สุพรรณบุรี กลับจากโรงเรียนสหวิทย์ฯ ช่วยพ่อช่วยแม่ตลอดรายการ
ขอสรุปข้อสุดท้าย คนเรามีคุณธรรมจะมีวินัยภายใน และวินัยภายนอก คนมีวินัยภายในก็คือคนมีธรรมะ สวดมนต์ไหว้พระ พระรัตนตรัยยึดเหนี่ยวทางใจตลอดชีวิต วินัยภายนอกก็คือแต่งตัวเรียบร้อยสวยน่ารัก เช่น โรงเรียนสหวิทย์พาณิชยการ จะดูได้เลยว่าโรงเรียนนี้แต่งตัวเรียบร้อย ไม่เหมือนจิ๊กโก๋ จิ๊กกี๋ เหมือนโรงเรียนอื่น โรงเรียนอื่นแต่งผมยาว แถมแต่งตัวรุ่มร่าม นั่นแสดงว่าวินัยภายในไม่มีเลย ในเมื่อวินัยภายในไม่มี วินัยภายนอกก็เลวร้าย ร่างกายก็สกปรกแต่งตัวลุ่มล่ามเหมือนจิ๊กโก๋ จิ๊กกี๋ เอาดีไม่ได้ในสังคมต่อไป ถ้าที่ไหนมีวินัยภายใน วินัยภายนอกสวยน่ารักทุกคน ขอฝากท่านทั้งหลายในการจบรายการในวันนี้ด้วย
ขอฝากคุณพ่อคุณแม่ จงสร้างความดี งาม ๔ ที่ ความดี ๔ แบบ กตัญญู ๔ อย่าง ให้ครบวงจรให้กับลูก งาม ๔ ที่ ความดี ๔ แบบ กตัญญู ๔ ทำให้ได้ ง่าย ๆ ถ้าท่านทำครบวงจรนี้ได้ ท่านจะดีทั้งบ้าน ครอบครัวท่านจะเป็นมหามงคล

งาม ๔ ที่ งามอะไร
๑. งามด้วยเครื่องแต่งตัว แต่งตัวงามจริง ๆ ไม่มีอะไรบกพร่องเลย แต่งตัวถูกวิธีการ เข้ากับเด็กได้ เข้ากับผู้ใหญ่ได้ เข้ากับสังคมได้
๒. งามด้วยอวัยวะร่างกาย งามด้วยรูปร่าง หน้าตา สวยน่ารัก
๓. งามด้วยมารยาท จะพูดจาเพราะพริ้ง อันอ้อยตาลหวานลิ้นแล้วสิ้นซาก แต่ลมปากหวานหูมิรู้หาย งามด้วยมารยาท
๔. งามด้วยน้ำใจ มีน้ำใจกนบ้างไหม ไม่มีอัธยาศัยกันเลยหรือ

ดี ๔ แบบ
๑. ดีด้วยชาติตระกูลของตน
๒. ดีด้วยทรัพย์สมบัติ
๓. ดีด้วยวิชาความรู้ ความสามารถในสังคม
๔. ดีที่เรามีศีลธรรม

กตัญญู ๔ อย่าง
๑. กตัญญูต่อบุคคล รู้คุณของบิดามารดาไหม รู้คุณของครูบาอาจารย์ไหม
๒. กตัญญูต่อสถานที่ รู้คุณของสถานที่ไหม รู้คุณของการศึกษาไหม รู้คุณของอาชีพการงานไหม รู้คุณของสันติ ทำให้เกิดสันติวิธีเกิดความสุขความเจริญ
๓. กตัญญูต่อความดี ต้องรู้พระคุณของความดีที่ทำให้เราเป็นคนดีมาจนบัดนี้
๔. กตัญญูต่อตัวเอง รู้พระคุณของอวัยวะร่างกายไหม รักษาสุขภาพอนามัย อย่าให้เป็นอันตราย อย่าให้มัวเมาทางอบายมุข หาความสนุกในสังคมต่อไปเถิด
นี่ครบวงจร ในเมื่อครบวงจรอย่างนี้แล้ว ท่านทั้งหลายผู้เป็นบิดามารดา โปรดสร้างความดี ๔ สถานนี้ งาม ๔ ที่ ความดี ๔ แบบ กตัญญู ๔ อย่าง ครบวงจร รับรองมีหลักธรรมในบ้าน บ้านท่านจะเป็นบ้านมหาเศรษฐีสมหน้าที่การงานต่อไป ขอให้ท่านทั้งหลายโปรดพิจารณาอย่างนี้ คุณหนูทุกคนที่หลวงพ่อมาในวันนี้จะประสาทพรให้เจ้า เป็นหลักฐานที่มีวิชาการ อดทนเป็นสมบัติของนักต่อสู้ ความรู้เป็นสมบัติของนักปราชญ์ ความสามารถเป็นสมบัติของนักประกอบกิจ ความมีระเบียบทุกชนิดเป็นสมบัติของผู้ดี สร้างความเป็นระเบียบหน่อยได้ไหม ถ้าจะเป็นผู้ดีในวันหน้า คุณหนูโปรดจำไว้ในอนาคตข้างหน้า วันข้างหน้า
สุดท้ายนี้ ขออนุโมทนาสาธุการหมดเวลาที่จะชี้แจงแสดงต่อไป ต่อท่านผู้พิพากษาหัวหน้าศาลและผู้พิพากษาสมทบ พร้อมด้วยคุณหมอ นาวาเอก นายแพทย์ ปิโยรส ปรียานนท์ รน. ประธานมูลนิธิดวงแก้ว ท่านได้ปรารภในเรื่องนี้ ก็ขออนุโมทนาส่วนกุศลของท่าน ได้มีโอกาสนิมนต์อาตมา โดยอนุมัติหัวหน้าศาลและท่านคณะกรรมการกรมประชาสงเคราะห์ ได้มีโอกาสมาชี้แจงแสดงบรรยาย ให้กับลูกหลานชาติไทย ขอลูกขอหลานของเราทั้งหลายเอ๋ย จงเป็นพลังงานให้แก่ประเทศชาติต่อไปเถิด อย่าประดักประเดิดแต่ประการใด รีบสร้างความดีตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป สร้างความรู้คู่กับความดี ขอให้คุณหนูมีปัญญาจะได้ไปช่วยบิดรมารดา ช่วยครูบาอาจารย์ ช่วยประเทศชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ ดีชั่วประการใดอาจจะเป็นรัฐมนตรี อาจจะเป็นผู้บริหารประเทศในอนาคต เพราะหนูกำชะตากรรมของประเทศชาติเอาไว้ ถ้าหนูดีมีปัญญาหมดทุกคนนี้ ทั้ง ๗๐๐ – ๘๐๐ คนตามที่กล่าวแล้ว หนูจะได้สร้างชีวิต สร้างคุณงามความดีให้กับประเทศชาติ ศาสนา พระมหากษัตริย์ สืบไป วาระโอกาสอันดีงามต่อไป
ขออำนาจคุณพระศรีรัตนตรัย อำนาจบุญกุศลทั้งหลาย อำนาจศาลที่ศักดิ์สิทธิ์ บุญญฤทธิ์ไม่มีสองเกิดผองแห่งเผ่าไทยช่วยไทย ช่วยตนให้จงได้ คุณหนูทั้งหลายขอฝากไว้ในจบนี้ หนูเอ๋ยจงช่วยตัวเองให้ได้ จงพึ่งตัวเองตั้งแต่บัดนี้ จงสอนตัวเองทุกวิถีทาง อย่ากลับไปเป็นเช่นนั้นอีกต่อไป จงรุ่งเรืองวัฒนาสถาพรในอนาคต อย่ากลับมาปรารภ เรียนหนังสือ ช่วยพ่อช่วยแม่ต่อไปในอนาคตสมปรารถนาทุกประการ ประเทศจะได้ไปรอดปลอดภัยไม่มีเสนียดจัญไรแต่ประการใด ได้อาศัยพวกเราทั้งหลาย เป็นพลังให้กับประเทศชาติอยู่ดีกินดีมีปัญญา สมปรารถนาทุกประการ ขอศาลสถิตย์ยุติธรรม ศาลไคฟงในวันนี้ ตลอดจนกระทั่งผู้พิพากษาหัวหน้าศาลเยาวชน ขอให้เป็นศาลไคฟงตั้งแต่บัดนี้เป็นต้นไป ขอความเจริญรุ่งเรืองสู่สถานการณ์ ขอให้ลูกหลานเจริญไปด้วยอายุ วรรณะ สุขะ พละ ปฏิภาณ ธนสาร สมบัติ ทุกประการ ขอบิดามารดา ปู่ย่า ตายาย ในตระกูลวงศ์ของเราเจริญด้วย จตุรพิธพรชัย ๔ ประการ ขอให้มีความสุขความเจริญทุกประการนั้น ขอทุกท่านจงอยู่ดีกินดีมั่งมีศรีสุข ลูกหลานจะได้เป็นใหญ่เป็นโตในอนาคต สมปรารถนาทุกประการ
ขอทุกท่านจงเจริญไปด้วยอายุ วัณณะ สุขะ พละ ปฏิภาณ ธนสารสมบัติ นึกคิดสิ่งหนึ่งประการใด สมความปรารถนาด้วยกันทุกรูปทุกนาม ณ โอกาสบัดนี้ เทอญ สาธุ ขอเจริญพรทุก ๆ ท่าน.

ขอบคุณข้อมูลจาก : http://palipage.com/watam/buddhology/42-08.htm